Rezektiv Epilepsi Cerrahisi
Epilepsi, nöbet geçirme ile karakterize nörolojik bir sorundur. Temel tedavisi ağızdan alınan antiepileptik ilaçlardır. Ancak epilepsi hastalarının yüzde 20 ila 30’unda ilaçlar bir noktada hastaya fayda etmeyi bırakabilir. İlaçlara yanıt vermeyen ya da zaman içinde ilaçlara direnç göstermeye başlayan hastalarda cerrahi tedavi düşünülür.
Farklı tip epilepsi ameliyatları mevcuttur. Bunlardan en yaygını ve yaşam kalitesini de en yüksek boyutta iyileştirme potansiyeli olanı rezektiv cerrahidir. Rezektiv cerrahi beyindeki epilepsi odağının çıkarılmasını içeren cerrahi prosedürdür. Bu yaklaşımla epilepsi nöbetlerinin sayısı, şiddeti, süresi azaltılabilir. Hatta nöbetsiz bir yaşam mümkün olabilir. Ancak her hasta bu ameliyat için uygun değildir. Peki ne yapmak gerekir? Nöbetleri hafifletmek için farklı cerrahi yaklaşımlar da mevcuttur. Bunlardan biri disconnection ameliyatıdır. Buradaki amaç epilepsinin yayılım yollarını kesmek, epilepsi sinyallerinin beynin çok daha az bölümünü etkilemesini sağlamaktır. Diğer bir seçenek ise pil ameliyatıdır. Burada da elektrodlar ve pil yardımıyla epilepsiye yol açan beyindeki anormal sinyaller düzenlenmeye çalışılır.
Rezektiv Epilepsi Cerrahisi Nedir?
Epilepsi ameliyatı dendiğinde genellikle akla ilk gelen prosedür rezektiv cerrahidir. Bu ameliyatın en önemli endikasyonu hastanın beyninde belirgin bir epileptik odağın varlığıdır. Bu da yapılan çeşitli tetkiklerle belirlenir. Epilepsi hastalarında beyin MR’ı, bazen de PET taramasına ilk aşamada başvurulur. Ayırıcı tanı da ise uzun süreli video EEG incelemesi yapılır. Bu uygulama, hastanın özel bir odada 48 saat kadar beyin aktivitelerinin ve epilepsi ataklarının izlenmesini, kaydedilmesini içerir. Hastanın en az 3 nöbetinin bu tarama esnasında kaydedilmesi gerekir. Böylece epileptik odak var mı, yok mu tespit edilir. Odağın başlangıç noktası ve konumu belirlenir. Bu odak nokta beynin çok farklı bölgelerinde yer alabilir. Beynin yan kısımlarında, önünde ya da arkasında olabilir.
Yapılan testler sonucunda beynin tek bir yerinde epileptik odak tespit edildiyse ve bu odağın boyutu, konumu cerrahiye imkan veriyorsa ameliyat yapılabilir. Hastanın bilişsel becerilerinin bu rezeksiyon işleminden olumsuz etkilenmeyeceği kararı verilirse cerrahi mümkün olabilir.
Epilepsi farklı açılardan incelenmesi gereken bir hastalıktır. Nihai ameliyat kararını almak için beyin cerrahi, nöroloji (epileptolog), nöropsikiyatri, nöroradyoloji gibi disiplinlerin hastanın cerrahiye uygunluğu konusunda hemfikir olması gerekir.
Epilepsi Ameliyatı Başarı Oranları
Epilepsi odağının konumuna, büyüklüğüne, hastanın kullandığı ilaçlara nasıl yanıt verdiğine göre sonuçlar değişebilir. Örneğin temporal lobdaki yani beynin yan taraflarındaki epileptik odaklar daha net olarak tespit edilebilir ve çıkarılabilir. Bu hastalarda yüzde 90’lara varan başarı oranı elde vardır. Bazı hastalarda ameliyattan sonra ilaç dozu git gide azaltılabilir, hatta ilaçsız ve nöbetsiz bir yaşam mümkün olabilir.
Her hastanın kendine özgü olduğu ve sonuçların olgudan olguya değişebileceği ise her zaman akılda tutulmalıdır.