Kafa travması kafaya alınan şiddetli darbeler sonucu oluşabilen bir durumdur. Trafik kazası, kavga, yüksekten düşme gibi olaylar kafa travmasına neden olabilir. Travmanın şiddetine göre kafa derisinde şişme, morarma, kanama, kafatasında kırılma veya beyin kanaması meydana gelebilir. Sadece kafaya alınan darbeler değil burun, göz gibi yüzün diğer kısımlarına alınan darbeler de kafa travmasına yol açabilir. Kafa travması geçiren kişi olayın öncesini, sonrasını ve nasıl gerçekleştiğini hatırlamakta güçlük çekebilir. Uykuya meyledebilir. Bu tür hastalara acil tıbbi müdahale gerekir. Bu nedenle en yakın sağlık kuruluşuna götürülmeleri gerekir.
Kafaya alınan sert bir darbe, yaralanma, kaza vs. sonucu ortaya çıkan travmatik olgular kafa travması olarak adlandırılır. Kafa travmaları, vücutta meydana gelen tüm travmalar içinde en çok görülenidir. Ölümcül trafik kazalarının ortalama dörtte üçünde kafa travması söz konusudur. Travma farklı ölçülerde görülebilir: hafif, orta şiddetli ve şiddetli. Travmanın şiddetine göre hastada görülen bulgular ve travmanın sonuçları değişiklik gösterir. Kafa travması sonucunda kişiler iş göremeyecek durumda veya bakıma muhtaç bir şekilde hayatlarını devam ettirmek zorunda kalabilirler. Bu haliyle de kafa travmalarına bağlı iş gücü kayıpları kanser ve kalp hastalıklarının toplamından fazladır.
Kafa travmasına neden olan olayın şiddetine göre olgular hafif, orta şiddetli veya şiddetli olarak değerlendirilir.
Literatürde belirtilen ve bizim de İ.Ü İstanbul Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi kliniğimizde deneyimlediğimiz kafa travmalarının büyük bir kısmı (yaklaşık %80) hafif travmalardır. Bu tür hastalarda farklı bir senaryo mevcut değilse can kaybı olmaz. Ancak sakatlık riski söz konusudur. Ortalama her on hastadan birinde ölçüsü değişmekle birlikte sakatlık oluşabilir.
Orta şiddetli olgular tüm kafa travmalarının %10’unu kapsar. Bu tür olguların ortalama %7’si ölümle sonuçlanır. Hastaların yarısından fazlasında travmalar sakatlığa yol açar.
Hafif kafa travmasındaki tüm bulgular orta şiddetli kafa travmasında da görülebilir. Karşılaştığımız diğer semptomlar ise şöyledir:
Tüm kafa travmalarının ortalama %10’u şiddetli travmalardır. Bu tür travmaların neredeyse tamamı ya ölümle (yarısından fazlası) ya da ciddi bir sakatlıkla sonuçlanır. Hastaların birçoğu hastaneye ulaşmadan ya da olay yerinde yaşamını yitirmiş olur.
Hafif ve orta şiddetli kafa travmalarında görülen tüm bulgular yoğunluğunu artırarak şiddetli kafa travmasında da görülür.
Yukarıda belirttiğimiz gibi kafa travmasının şiddetine göre birçok farklı belirti ortaya çıkabilir. Kafa travmalarında en sık karşılaştığımız belirtiler şöyledir:
Travma kanamaya yol açtıysa ya da kafatasında bir kırık oluştuysa acil tıbbi tedavi gerekir. Bunu anlamak için ise görüntüleme teknolojisine başvurulur. Fiziksel muayenenin ardından radyografi, BT ve MR gibi teknolojilerden yararlanarak hastanın kesin tanısı konur. Tedavi planlanır.
Kafa travmasına en sık neden olan durum geçirilen trafik kazalarıdır. 15-24 yaş arası erkeklerde daha çok görülmektedir. Otomobil ve motorsiklet kazaları bu yaş grubunu riske açık hale getirir. Ayrıca 75 yaş üzeri bireylerde de düşmeye bağlı travma oluşabilir. 1 yaş altı bebeklerde ise fiziksel şiddete bağlı travma oluşabilir. Okul öncesi çocuklarında düşme, okul çağı çocuklarında ise bisikletli yaralanmalar kafa travmasına neden olabilir.
Kafa travmasına yol açan durumlar:
Kafa travmasında kişinin yalnızca kafa derisinde şişme, morarma görülebileceği gibi travma kemik kırıklarına veya beyin kanamasına da neden olabilir.
Kafatasında oluşan kırıkların farklı türleri vardır: lineer kırık, çökme kırığı, açık kırık, açık çökme kırığı, kafa tabanı kırıkları. Bu kırıklar beyne bası yapabilir, ameliyat ile kırığın tedavi edilmesi gerekir. Neticede beyin kanaması oluşabilir. Bunlar epidural ve subdural kanamalardır. Bu kanamaların da tespit edildiği anda tedavi edilmesi, beyindeki kanın dışarı boşaltılması gerekir.
Stereotaktik Beyin Biyopsisi Beyin biyopsisi radyolojik tarama ile beyinde tespit edilmiş anormal bir lezyonun tam…
Ameliyatsız Beyin Tümörü Tedavisi Beyin tümörü tedavisindeki temel felsefe beyin içi basıncı düşürmek için tümörü…
Hidrosefali Şant Ameliyatı Hidrosefali en temel tanımıyla beyindeki “beyin omurilik sıvısının” fazla birikmesi, emilememesidir. Bunun…
Beyin Tümörü Görmeyi Etkiler mi? Evet, beyin tümörü görmeyi etkileyebilir. Beyinde oluşmuş bir tümör kişinin…
Boyun Fıtığında Disk Protezi Boyun fıtıkları hastanın yaşam kalitesini ciddi manada düşürür. Boyun fıtığı ameliyatı…
Rezektiv Epilepsi Cerrahisi Epilepsi, nöbet geçirme ile karakterize nörolojik bir sorundur. Temel tedavisi ağızdan alınan…