Çocuklarda Beyin Tümörü

Çocuklarda beyin tümörü en sık görülen çocukluk çağı tümörlerinden biridir. Lösemiden sonra ikinci sırada gelir. Her 6 çocukluk çağı tümöründen 1’i beyin tümörüdür. Çocuklarda görülen beyin tümörü iyi huylu ve kötü huylu olabilir. Çocukluk çağı tümörlerin en önemli bulguları ise geçmeyen baş ağrısı, sabahları aç karnına gelen kusma ve nöbet tablosudur. Beyin MR’ı ile beyinde bir tümör olup olmadığını ortaya koymak mümkündür. Beyin tümörü kaç yaşında olur sorusunun ise tam bir yanıtı yok. Çocuklarda beyin tümörü çocukluk çağının herhangi bir döneminde ortaya çıkabilir.

Çocuklarda Beyin Tümörü Belirtileri

Beyin tümörleri, türüne ve konumuna bağlı olarak farklı belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler bebek ve çocuklarda farklı olabilir. Bebeklerde beyin tümörü belirtileri şu şekildedir:

Bebeklerde

• Baş çevresinin normalden fazla genişlemesi
• Güçsüz emme, yetersiz beslenme
• Aktivite düşüklüğü
• Bulantı, kusma (sabah aç karnına fışkırır tarzda olur)
• Kilo kaybı
• Hidrosefali

Çocuğun beyin tümörü belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:

Çocuklarda

• Bulantı, kusma (sabah aç karnına fışkırır tarzda olur)
• Baş ağrısı
• Gözlerde kayma, görme bozuklukları
• Konuşma bozukluğu
• El kol koordinasyonunda bozukluk
• Kol ve bacaklarda güç kaybı
• Denge problemleri
• Epilepsi (nöbet geçirme)

Hangi Tip Tümörler Çocuklarda Daha Sık Görülüyor?

Astrositomlar

Astrositomların dört tipi vardır: pilositik astrositom (derece I), fibriler astrositom (derece II), anaplastik astrositom (derece III) ve glioblastoma multiforme (derece IV). Pilositik astrositom adı verilen iyi huylu tümör çocuklarda en sık görülen beyin tümörü tipidir. Yavaş büyüme ve metastaz yapmama (yayılmama) eğilimdedir. Tek başına cerrahi müdahale ile tedavisi mümkün olabilir.

Ependimomlar

Ependimomlar sıklıkla 5 yaş altı çocuklarda görülür. Hem iyi hem kötü huylu olabilir. Ependimomlar genellikle beynin arka kısmında görülür ve burada bulunan tümörler çoğunlukla iyi huylu değildir. Cerrahi tedavinin kemoterapi ve radyoterapi ile kombine edilmesi gerekebilir.

Medulloblastomlar

Genellikle kafatasının posterior fossa olarak tanımlanan alt arka kısmında olan kötü huylu tümörlerdir. Medullablastom bir nöroektodermal tümör (PNET) türüdür. PNET türleri arasında medulloblastomun yanı sıra posterior fossa PNET, supratentoryal PNET ve pineoblastoma yer alır. Bu tümörlerin tümünün metastaz yapma riski vardır. Medulloblastomlar hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız

Doç. Dr. Yavuz Aras’ın medulloblastom olgularında moleküler biyolojik belirteçlerin uzun dönem sonuçlara etkisi adlı makalesine ulaşabilirsiniz.

Beyin Sapı Tümörü

Beyin sapı tümörleri, çocukluk çağı beyin tümörlerinin yüzde 10 ila 25’ini oluşturur. Beyin sapı tümörleri hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız

Hangi Çocuklar Risk Altında?

Çocuklarda beyin tümörlerine neden olan faktörler tam olarak bilinememektedir. Yapılan araştırmalar bazı kalıtsal hastalıkların çocuklarda beyin tümörü oluşma riskini artırdığını bildirmektedir. Bu hastalıklar nelerdir? Nörofibromatosis tip 1, Tüberoz sklerosis, Von Hippel-Lindau sendromu, Li- Fraumeni sendromu, Turcot sendromu, Gorlin sendromu.

Bebek doğduğunda da beyninde tümör olabilir. Bunlara doğuştan gelen kalıntı tümörler (dermoid ve epidermoid kist) denir.  Ayrıca bebek anne karnındayken yok olması gereken bazı hücrelerle dünyaya geldiğinde bu hücrelerden de zaman içinde tümör çıkabilir. Bu tümörlere “germ cell tumor” adı verilir. Bunlar genellikle yaşamın ilk 1 yılında ortaya çıkar.

Çocuklarda Beyin Tümörü Tedavisi

Yetişkin beyin tümörlerinde olduğu gibi çocuk beyin tümörlerinde de öncelikli tedavi cerrahidir. Cerrahi yöntemle mümkün olduğunca tümör dokusunu çıkarmaya çalışırız. Tümörün türü, tipi ve lokasyonu uygunsa total rezeksiyon (tümörün tamamen çıkarılması) yapılması en faydalısıdır. Total rezeksiyon uzun dönem sağ kalımı etkileyen en önemli tedavidir.

Çocuk beyin tümörlerinin tedavisinde tümörün karakterine göre radyoterapi ve kemoterapi de uygulanmaktadır. Bu uygulamalar cerrahiden sonra olabileceği gibi cerrahi uygulanamayan durumlarda (diffüz orta hat gliomları gibi) tedavinin ilk adımı olarak da tercih edilebilir. Radyoterapi ve kemoterapi tedavisi çocuk onkoloji ve beyin cerrahisi bölümlerince hassasiyetle planlanır. Çocuğun büyüyen beyin hücrelerine zarar vermeden bu tedavilerin uygulanması amaçlanır.

Çocuklarda Beyin Tümörü için Ailelerin Dikkat Etmesi Gerekenler

Beyin tümörünün belirtileri aileler tarafından kolay fark edilemeyebilir. Ailelere düşen görev bazı kritik semptomları bilmek ve bu semptomlarla karşılaştıklarında hekime başvurmaktır. Peki, bunlar nelerdir?

• Baş ağrısı çocuklarda çok sık rastladığımız bir durum değildir. Birkaç kez başının ağrıdığından yakınan bir çocuğu mutlaka hekime götürmek gerekir. Küçük çocuklar başının ağrıdığını dile getiremeyebilir. Ancak saçını çekiştirme, ağlama, huzursuzluk, iştahsızlık gibi farklı belirtilerle bu ağrıyı gösterebilir.
• Çocuğun daha önce kazandığı yeteneklerde gerileme olması. Örneğin, yürümeyi öğrenen, tuvalet kontrolünü sağlayan çocuğun bu becerilerinde bozulmaların görülmesi…
• Gözlerde kayma, şaşılık, sürekli göz kırpma, odaklanamama gibi problemler

Sabahları aç karnına gelen bulantı hissi ve kusma… Çocuğu takip eden çocuk hekimi bunun bir gastrointestinal sistem problemi olduğunu düşünebilir. Ancak bu beyin tümörünün de işareti olabilir. Bu çocuklara göz dibi muayenesi yapılmalıdır. Bu muayene ile beyin tümöründen şüphe etmeye gerek olup olmadığı ortaya konur. Şüphe oluşturan bir bulgu varsa çocuğun MR’ı istenir. Bu önemlidir. Çünkü kusma ve bulantının bir barsak problemi olduğu düşünülerek zaman kaybedilebiliyor.