Sinir Sıkışması Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Vücudumuz sinirlerle doludur. Kollar, eller, bacaklar, ayaklar her yerde sinirler vardır. Uzuvlarımız bu sinirler aracılığıyla beyinle iletişim kurar. Böylece hareket kabiliyetimiz mümkün olur. Vücudun her parçası gibi sinirlerde de çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Sinir sıkışması da bu hastalıklardan biridir. Sinirler özellikle eklem bölgelerinden geçerken sıkışabilir. İlgili bölgede ağrı ve uyuşamaya yol açabilir.

Sinir Sıkışması Belirtileri

Sinir sıkışmasının bölgesi ve şiddetine göre semptomlar farklılık gösterebilir. Sinir sıkışmasından muzdarip hastalar en çok şu belirtilerle hekime başvururlar:

• Ağrı (gece uykudan uyandıracak kadar güçlü olabilir)
• Hareket güçlüğü
• Uyuşma
• Hassasiyet
• İlgili uzuvda güç kaybı

Sinir Sıkışması Neden Olur?

Sinirler tendon, kemik, kıkırdak ve kas gibi dokular arasında sıkışabilir. Yapısal olarak daha dar bir kanaldan geçtiği için ve aşırı kullanıldığı için el bileğinde görülen sinir sıkışması (karpal tünel sendromu) en sık karşılaşılan sinir sıkışmasıdır.

Türleri

Sıkışma el, kol, bacak ve ayakta olabilir.

Elde Sinir Sıkışması

En bilinen ve en sık karşılaşılan türdür. Karpal tünel sendromu olarak adlandırılır. 40-60 yaş arasında daha çok görülür. El bileğinin iç kısmında karpal tünel olarak adlandırılan bölgeden geçen median sinirinin sıkışmasıdır. Gün içinde olan ve geceleri belirginleşen uyuşma ve ağrı ile karakterizedir.

Kolda Sinir Sıkışması

Ulnar sinirin dirsek bölgesindeki tünelden geçerken sıkışmasıdır. Kubital tünel sendromu olarak adlandırılır. Bu sinir el açıp kapamayı doğrudan etkiler. Bu nedenle el açıp kaparken ağrı, sızı söz konusu olabilir.

Bacakta Sinir Sıkışması

Bacakta en sık karşılaşılan sinir sıkışmasıdır. Kaval kemiğine yakın bir bölgede oluşan peroneal sinir felcidir. Sürekli bacak bacak üstüne atma, bağdaş kurma, yere uzun süreli çömelme sinirin bu bölgede sıkışmasına neden olabilir. En önemli semptomları bacakta kuvvet kaybı ve düşük ayak (ayak bileğini yukarı çekememek) olarak tanımlanan tablodur. Ağrı da eşlik edebilir. Bu nedenle bel fıtığından da şüphelenilebilir. Ayırıcı tanı için MR taramasına başvurulur. Erkeklerde daha sık olur. Meraljia parestetika olarak tanımlanan bir diğer sinir sıkışması ise uyluk bölgesinin dış kısmında ortaya çıkar. Hastanın belirgin bir ağrısı olmaz, karıncalanma ve uyuşma olur. Travma, sürekli dar iç çamaşırı/pantolon giymek, aşırı sıkan kemer takmak bu olguya yol açabilir. Nadir görülen bir diğer sinir sıkışması da piriformis sendromudur. Burada siyatik sinir sıkışır ve tüm bacakta ağrı, karıncalanma ve uyuşma olur.

Ayakta Sinir Sıkışması

Posterior tibial sinirinin sıkışmasıdır. Bu sinir ayak bileğinin iç arka tarafında sıkışır. Sık ayak burkulmaları ve dar bilekli ayakkabılar bu duruma yol açabilir. Ayak parmakları, topuk ve tabanda uyuşukluk ve ağrı görülür. Ağrı hareketle birlikte artabilir. Ayakta görülen farklı bir sinir sıkışması ise morton nöromasıdır. Ayakta 3. ve 4. parmaklar arasında olur.

Diğer Sinir Sıkışmaları

Bahsettiğimiz gibi vücudumuz sinirlerle kaplıdır ve bu sinirlerin de az veya çok sıkışma riski vardır. Örneğin kolun üst kısmında bulunan radial sinir sıkışması. Nedeni uyku sırasında kolun uygunsuz bir pozisyon alması sonucu sinirin sıkışmasıdır. Hasta el bileğini çevirmekte zorlanabilir. Diğer bir örnek ise boyun ve köprücük bölgesinde izlenen torasik çıkış sendromudur. Bazı doğumsal anomaliler bu sıkışmanın nedeni olabilir. Hasta 4. ve 5. parmaklarında uyuşma ve ağrı şikayetleri ile hekime başvurur.

Tanı

Fiziksel muayenenin ardından görüntüleme yöntemleriyle hastalığın kesin tanısı konur. Hastadan EMG testi istenir. Ayrıca özellikle sıkışma kol veya bacak bölgesindeyse semptomların boyun veya bel fıtığından kaynaklanmadığından emin olmak için MR taramasına da başvurulabilir.

Sinir Sıkışması Tedavisi

Her olgu tedaviye ihtiyaç duymaz. Hafif ya da orta derecede sıkışması olan ve semptomları belli belirsiz seyreden hastalarda ilgili uzuvun dinlendirilmesi tavsiye edilir.  Bunun için gerekirse atel takılabilir. Ayrıca ağrı ve enflamasyonu azaltacak ilaçlar verilebilir. Bazı hastalarda ise fizik tedavi ile semptomlar ortadan kaldırılabilir. Hastanın ağrıları kendisini rahatsız etmeye başladıysa enjeksiyon uygulamalarıyla ilgili sinir dokusu rahatlatılabilir.  Tüm bu yöntemlerle hastaya bir fayda sağlanamamışsa cerrahi müdahaleyle sinir dokusunun maruz kaldığı basıyı ortadan kaldırmak gerekir.

Sinir Sıkışması Ameliyatı

Bazı hastaların karıncalanma, uyuşma, hassasiyet, ağrı ve hatta hareket güçlüğü gibi şikayetleri olabilir. Bu hastalarda cerrahiye başvurmak gerekir. Lokal anestezi veya genel anestezi altında ameliyathane ortamında küçük bir kesi yeri açarak ilgili sinir dokusu açığa çıkarılır ve sıkışma ortadan kaldırılır. Ameliyat açık veya kapalı olarak gerçekleştirilebilir. Yoğun semptomları olan ve cerrahi uygulanan hastalar ameliyattan büyük fayda görür. Semptomları zaman içinde azalır ve genellikle bir süre sonra tamamen kaybolur. Cerrahi sonrası hastaya fizik tedavi ve egzersizler önerilebilir. Ameliyat sonrası ilgili eklemin korunması önemlidir. Ayrıca yaşam tarzı değişikliklerine de gidilmelidir. Kişinin örneğin sürekli el bileğini kullanmak zorunda olduğu bir işi varsa ve bu da karpal tünel sendromuna yol açtıysa ilgili risk faktörleri mutlaka ortadan kaldırılmalıdır.