Glioblastoma Nedir?
Glioblastoma multiforme, Glioblastoma ya da GBM olarak isimlendirilen beyin tümörüdür. Kötü huylu bir beyin tümörü tipidir. Primer bir tümördür yani beynin kendi doku ve hücreleri köken alarak ortaya çıkar. Yaklaşık olarak her 2 kötü huylu primer beyin tümörünün 1’i glioblastomadır. Glioblastoma, beyindeki sinir hücrelerine destek sağlama görevi olan astrosit adlı bir hücreden ortaya çıkar. Beynin yanı sıra omurilikte de GBM görülebilir. Daha çok orta yaş üzeri ve ileri yaştaki bireylerde ortaya çıkan bir tümördür. Hastalığın ortalama tanı konduğu yaş 64’dür. Erkeklerde görülme riski daha yüksektir. Mutlaka multidisipliner yaklaşımla tedavi edilmesi gerekir. Deneyimli bir beyin cerrahı tarafından tümörün mümkün olduğunca çıkarılması ve radyoterapi, kemoterapi tedavisi ile tümörün olabilecek en iyi seviyede temizlenmesi amaçlanır. Yapılan çalışmalar tedavi edilmediği takdirde GBM hastalarının yaşam süresinin birkaç ay ile sınırlı olduğu bildirmektedir.
Glioblastomanın Belirtileri
Glioblastoma da diğer kötü huylu beyin tümörleriyle benzer belirtiler gösterir. Hastalarda baş ağrısı, bulantı, kusma, görme sorunları ve nöbet geçirme gibi şikayetler olur. Unutkanlık, algılamada sorun ve bunama benzeri belirtiler söz konusu olabilir. Bu semptomlar zaman içinde geçmeyeceği gibi aksine artış gösterir. Yapılacak tedavilerle hastanın semptomları hafifletilebilir.
Glioblastoma Tanısı
Hastanın fiziksel muayenesi yapıldıktan ve öyküsü alındıktan sonra beyin MR taraması istenir. MR taraması ile tüm beyin tümörleri ortaya konabilir. Özellikli MR çekimleri olan fonksiyonel MR veya MR spektroskopisi gibi yöntemlere de başvurulabilir. Hastadan EEG ve BT de istenebilir. Tümörün vücudun farklı bir bölümüne metastaz yapıp yapmadığını öğrenmek için ise PET-CT çekimi yapılır. Bazı olgularda ameliyattan önce veya ameliyat sırasında tümörden biyopsi alınabilir. Alınan bu parça laboratuvara gönderilebilir. Amerika Ulusal Beyin Tümörü Derneği 2022 yılında 13 binden fazla Amerikalının GBM tanısı alacağını tahmin etmektedir. 10 binden fazla Amerikalının ise her yıl GBM nedeniyle yaşamını kaybettiği tahmin edilmektedir.
Glioblastoma Tedavisi
Belirttiğimiz gibi glioblastoma beynin kendi hücrelerinden kaynaklanan kötü huylu bir beyin tümörüdür. Bu nedenle (tümör normal beyin dokusunun içinde büyüdüğü için) tümörün cerrahiyle beyinden tamamen çıkarılması mümkün değildir. Yani tam rezeksiyon yapılamaz. Ancak tümör yine de mümkün olduğunca temizlenmeye çalışılır. Tümörün ne derecede başarıyla temizlendiği hastanın sağ kalım süresini ve gelecek tedavilerin başarısını etkileyen en önemli kısımdır. Ameliyat sonrası hastaların mutlaka radyoterapi ve/veya kemoterapi alması gerekir.
Glioblastoma tedavisi hastalarımız için zorlu bir süreçtir. İyi bir cerrahi ve doğru tedavi planlaması ile hastalarımızın şikayetlerini mümkün olduğunca azaltmaya ve sağ kalım sürelerini artırmaya çalışırız. Yapılan çalışmalar tedavi sonrası GBM hastalarının yaşam süresinin ortalama 1-3 yıl arası olduğunu bildirmektedir. Ancak bizim de ameliyatını yaptığımız bazı hasta gruplarında daha uzun süre sağ kalım da yakalanabilmektedir. Yapılan bazı çalışmalarda GBM tanısı almış hastaların %6,8’inin 5 yıldan fazla yaşadığı bildirilmektedir.
